انسان بدون غذا چند هفته،بدون آب چند روز و بدون اکسيژن چند دقيقه ميتوانيد زنده بمانيد،به عبارت ديگر بجز اکسيژن آب مهمترين عنصريست که در بدنمان داريم.

با شستن سمومي که در طي زندگي عادي توليد ميشود،بدن را پاک ميکند.

زندگي مفاصل را تأمين ميکند.

پوست را از خشکي محافظت مي نمايد.

هيدراسيون احشاء داخلي را حفظ ميکند.

اکسيژن از طريق خون به عضلات منتقل مي شود. در صورت نرسيدن اکسيژن به خون، عضلات اسيدلاکتيک ترشح مي کنند که گرفتگي عضلاني به وجود مي آورد. آب کافي يعني تامين اکسيژن خون.

 مصرف منظم آب به مغز کمک مي کند تا دماي بدن را کنترل کند. براي حفظ رطوبت چشم ها، بيني و دهان، بدن به آب نياز دارد. آب علاوه بر نرمي مفاصل، از اعضاي بدن محافظت مي کند.

به گزارش MSN از کل وزن بدن 60 درصد آن از آب تشکيل شده است که هر روز مقداري از آن از طريق عرق کردن، ادرار و نفس کشيدن از دست مي رود. اگر چه مصرف روزي 1 ليوان آب توصيه شده است اما در واقع مقدار آب مورد نياز بدن به عوامل مختلف از جمله جنسيت، سن، فعاليت بدني، آب و هوا، ابتلا به بيماري و ... ارتباط دارد.

 يک فرد سالم و فعال با يک رژيم غذايي سالم مي تواند آب مورد نياز بدن را تامين کند.

نکات ضروری درباره مصرف آب

* قبل از احساس تشنگي، آب بخوريد.

* به هنگام فعاليت بدني آب را قبل از فعاليت، در حين آن و پس از ورزش کردن بخوريد.

* آب را به نوشيدني هاي ديگر ترجيح دهيد.

* آب بدن را از طريق ميوه هايي مانند گوجه فرنگي، هندوانه، طالبي، کرفس و خيار تامين کنيد. خوب است بدانيد که زمان دقيق مصرف آب اهميت زيادي دارد و حداکثر تاثير را روي بدن خواهد گذاشت.

* مصرف 1 ليوان آب، ناشتا، اعضاي داخلي بدن را فعال مي کند.

* مصرف يک ليوان آب نيم ساعت قبل از هر وعده غذايي، به هضم غذا کمک مي کند.

* خوردن يک ليوان آب قبل از حمام به کاهش فشار خون کمک مي کند.

* براي جلوگيري از سکته مغزي يا حمله قلبي، قبل از خواب يک ليوان آب بخوريد.

خواص مهم مصرف آب عبارتند از:

* سلامت پوست: رطوبت پوست مانع پيري مي شود و پوست سالم تر مي ماند.

* سرددرد:  درصد زیادی از  مغز هر فرد از آب تشکيل شده است. بنابراين کمبود آب بدن، باعث سردرد مي شود.

* کمر درد: اين ناراحتي بر اثر کمبود مايعات در بدن به وجود مي آيد. ديسک هاي موجود در قسمت کمر هر انسان پر از مايعات است و مانند کمک فنر عمل مي کند، فعاليت بدني منظم و ميزان کافي مايعات، ديسک ها را آب رساني کرده و به آن ها اجازه مي دهد تا قسمت فوقاني بدن را حمايت کنند.

معمولا مايع درون ديسک در تحمل وزن بدن نقش دارد در حالي که خود اسکلت ديسک تنها در تحمل درصد کمتری از  وزن بدن نقش دارد. افت مايعات، اسکلت را مجبور مي کند وزن بيشتري را تحمل کند و در نتيجه درد و ناراحتي به وجود مي آيد.

* کاهش عفونت: سيستم لنفاوي موجود در بدن وظيفه دفع ضايعات را دارد. اين سيستم قبل از ورود سموم به جريان خون، آن ها را مي شکند. آب ناکافي در سيستم لنفاوي در بدن اختلال ايجاد مي کند و در نتيجه مقاومت بدن را در مقابل عفونت هاي خطرناک کاهش مي دهد.

* تمرکز: آب مي تواند سموم موجود در بعضي از فرآورده هاي غذايي مانند افزودني ها و مواد نگه دارنده را از کبد دفع کند و باعث فعال تر شدن فرد و افزايش تمرکز مي شود.

*  آرتروز: آب در نرم کردن مفاصل بين استخوان ها نقش اساسي دارد. کمبود آب، سايش بين سطح غضروف ها را افزايش مي دهد و در نتيجه باعث درد و ورم مفاصل مي شود.

* بوي دهان: بوي نامطبوع دهان نشانه بارز کمبود آب بدن است. آب دهان در از بين بردن باکتري هاي موجود در دهان و آب رساني به زبان نقش موثري دارد.

* گرفتگي عضلات: اکسيژن از طريق خون به عضلات منتقل مي شود. در صورت نرسيدن اکسيژن به خون، عضلات اسيدلاکتيک ترشح مي کنند که گرفتگي عضلاني به وجود مي آورد. آب کافي يعني تامين اکسيژن خون.

*درمان آسم: آسم، مشکل قوه هاضمه و حالت تهوع صبحگاهي را با مصرف آب کافي پيش گيري و يا درمان کنيد.

* فشار خون بالا: تقريبا 80تا90 درصد حجم خون از آب تشکيل شده است. بنابراين حجم خون با مصرف آب ارتباط تنگاتنگي دارد. به محض افت حجم خون، مويرگ هاي کم تر فعال بسته مي‌شود تا قسمت هاي فعال تر به خون کافي دسترسي داشته باشند. با بسته شدن رگ ها، به عضلات فشار وارد مي آيد و مصرف آب مي تواند فشار وارد بر عضلات را تسکين دهداي بدن را کنترل مينمايد.

وقتي بدن گرم ميشود،آب به شکل عرق از پوست دفع ميگردد.اين مساله خوب است چرا که عرق از پوست شما تبخير ميشود و بدن شما سرد ميشود.در واقع يک Air-Conditioner در بدن شما وجود دارد ولي براي اينکه اين سيستم به کار خود ادامه دهد،نياز به جبران آب از دست رفته بدن داريد.اگر به اندازه کافي و در حد جبران عرق از دست رفته آب ننوشيد،خون غليظ شده و جريان خون کند ميشود اين امر باعث ميگردد که فشار بروي قلب وارد شود.در صورتي که کمبود مايع زياد باشد،بدن شما به اندازه کافي آب براي توليد عرق ندارد.در اين نقطه درجه حرارت بدن ميتواند تا حد خطرناکي بالا برود.

وجود اينکه يک فرد بزرگسال با چثه متوسط در روز حدود2 ليتر آب از دست ميدهد،يک ورزشکار ممکن است در ظرف يک ساعت ورزش شديد قريب به 3 ليتر آب از دست بدهد.در صورتي که اين مايعات از دست رفته جايگزين نشوند،ممکن است دهيدراسيون عارض گردد.

کم آبي يا دهيدراسيون يک اثر منفي و شديد روي کارايي ورزشي دارد.در واقع حتي هيدراسيون خفيف تا حد يک درصد کاهش وزن بدن مي تواند با ايجاد سرگيجه،سردرد و زمان عکس العمل کندتر باشد و ميتواند بر خطر گرمازدگي بيافزايد.

در صورت عدم درمان،دهيدراسيون بدتر ميشود و ميتواند کشنده باشد.مراقب علايم زودرس هشداردهنده در خودتان و هم تيمي ها باشيدتا از دهيدراسيون اجتناب شود.در صورتي که هر يک از اين علائم را مشاهده کرديد،به مربي خود اطلاع دهيد يا مراقبت طبي فوري طلب کنيد.

تشنگي

سوال اينست که آيا احساس تشنگي هميشه با آغار کم آبي همراه است؟پاسخ اينست،نه هميشه.در بسياري موارد ورزش واقعاً واکنش تشنگي را مختل ميکند.به هنگام ورزش شما مقدار زيادي آب را قبل از احساس تشنگي از دست مي دهيد و قبل از اينکه بطور کامل کم آبي شما جبران شود احساس تشنگي از بين ميرود.بنابراين براي تأمين نيازتان به آب نمي توانيد به حس تشنگي اکتفا کنيد.به عنوان يک ورزشکار،لازم است که بطور آگاهانه بيش از آنچه که دوست داريد آب بنوشيد،مصرف کنيد،بويژه زماني که در گرما ورزش ميکنيد.

ميزان مصرف مايعات در ورزشکاران

بنا به همه دلايل فوق،ورزشکاران لازم است که آب يا ساير نوشابه ها را قبل،در طي و بعد از ورزش مصرف کنند.

قبل از ورزش:يک يا دو ليوان مايعات را دو ساعت قبل از مسابقه يا تمرين بياشاميد تا اطمينان حاصل کنيد که بخوبي هيدراته شده ايد.پانزده دقيقه قبل از شروع ورزش يک ليوان ديگر نيز بنوشيد.

در طي ورزش:در طي ورزش براي جايگزيني مايعات از دست رفته و اجتناب از گرماي بيش از حد هر20- 15 دقيقه ،180-120 سي سي مايعات بنوشيد،مايعات خنک بهتر است چرا که به سرعت جذب مي شوند و حرارت مرکزي بدن را سريعتر پايين مي آورند.

پس از ورزش:اين نکته که پس از انجام ورزش به مصرف مايعات ادامه دهيد حائز اهميت است که جبران کم آبي بدن زمان ميکيرد.براي اطمينان از اينکه به اندازه کافي آشاميده ايد،خودتان را قبل و بعد ورزش توزين کنيد.به ازاي هر 5/0 کيلوگرم کاهش وزن حداقل 500 سي سي آب مصرف نماييد.اين اشتباه را نکنيد که وزن کاهش يافته در ورزش مربوط به چربي است،چرا که چربي بتدريج از دست ميرود و در مقياس چند روز،مشخص نخواهد شد.تقريباً تمام کاهش وزن طي ورزش از منشاً آب مي باشد.

علائم و خطرات کم آبي در ورزشکاران

دهيدراسيون مي تواند نسبتاً سريع عارض شود. همچنين ممکن است ظرف چندين روز ورزش بدون نوشيدن مايعات کافي پديد آيد.ورزشکاراني که هر روز يا دوبار در روز و بويژه در آب و هواي گرم و مرطوب بشدت ورزش ميکنند ممکن است بازاي ها 5/0 کيلوگرم وزني که از دست مي دهند آب نياز داشته باشند تا تعادل آب آنها مجدداً اعاده شود.به طور معمول نبايد در روز وزن شما کاهش يابد،حتي 2درصد کاهش وزن مي تواند به کاهش کارآيي منجر شود و معرف دهيدراسيون خفيف باشد.

علاوه بر آب،برخي از ورزشکاران نياز به جايگزيني الکتروليتهاي سديم و پتاسيم که در عرق از دست مي روند،دارند.اين امر بويژه در ورزشي که بيش از يک ساعت به طول انجامد صدق ميکند.بسياري از نوشابه هاي ورزشي حاوي غلظتهايي از الکتروليتها و کربوهيدراتها هستند که جذب آب را تشريع مي نمايند.به علاوه الکتروليتهاي موجود در نوشابه هاي ورزشي تشنگي را تحريک ميکند،که باعث تحريک فرد به نوشيدن و جبران کم آبي ميشود. نوشابه هاي ورزشي در ورزشکاران استقامتي و نيز افرادي که تا حد توان به طور روزانه تمرين مي کنند،يا در چند مسابقه در يک روز شرکت ميکنند يا دو جلسه تمرين در روز دارند بيشترين فايده را دارند.

در صورتي که ذائقه و بيزاري مانع نوشيدن مايعات مورد نياز شماست،نوشابه را بر طريق سليقه خود برگزينيد.(انواع آبميوه، آب ساده، آب معدني،نوشابه هاي ورزشي،ليموناد)شما همچنين ميتوانيد از غذاهايي که آب زيادي دارند(مثل هندوانه،گوجه فرنگي،کاهو،سوپ)بيشتر استفاده کنيد.با اين حال آگاه باشيد که نوشيدنيهاي حاوي کافئين،نظير قهوه و چاي اثر متضادي دارند.کافئين نياز بدن به ادرار کردن را افزايش ميدهد و بنابراين بايد در زمان اعاده مايعات از دست رفته،از مصرف آنها اجتناب نمود.به همين ترتيب مشروبات الکلي داراي اثر کاهنده آب بدن هستند.

تحقيقات جديد اشاره بر اين دارند که نوشيدن آب، کاهش وزن را تسريع مي‌بخشد. محققان در کشور آلمان دريافته اند که متابوليسم افراد مورد تحقيق، با نوشيدن حداقل 17 اونس آب، تا 30 درصد افزايش يافته است. اين نوشيدني طبيعي همچنين اشتها را نيز کاهش مي دهد و با کمک به دفع سديم و سموم بدن، نفخ و باد شکم را نيز از بين مي برد. نوشيدن کافي آب در طول روز باعث مي شود که ديگر تشنگي را با گرسنگي اشتباه نگيريد.